برنج ایرانی همیشه به عنوان یکی از خوش عطر ترین و خوش طعم ترین برنج ها در جهان شناخته می شود. هنوزه که هنوزه بسیاری از ما با عطر دلنشین برنج به دوران کودکی و خرسالی سفر می کنیم. اما سوال اینجاست که چرا امروزه عطر برنج کمتر شده؟ چرا دیگر ان رایحه خوشایند برنج ایرانی را کمتر احساس می کنیم؟ این سوالا ذهن بسیاری از مصرف کنندگان، یا حتی کارشناسان تغذیه را به خود مشغول کرده است. در این مقاله به طور کامل و دقیق، علت های کاهش عطر برنج را بررسی می کنیم و راهکار هایی برای یک انتخاب مناسب و عالی برای برنج خوش عطر ارائه می کنیم.
تغییر در نوع بذر و استفاده از ارقام پر محصول
یکی از مهم ترین دلایل که موجب شده در این روز ها عطر برنج کمتر به مشام برسد. تغییر در نوع بذر های استفاده شده است. در سال های اخیر، به دلیل فشار اقتصادی و نیاز به تولید بیشتر، کشاورزان به سمت کشت ارقام پر محصول روی اورده اند. درست است که این نوع برنج ها از نظر عملکرد برداشت بیشتر است، اما متاسفانه کیفیت عطر و طعم ان ها به پای ارقام سنتی و اصیل نمی رسد. رقم های جدید مانند فجر و شیرودی بیشتر از نظر کمیت شناخته می شوند تا کیفیت. در مقابل، ارقام سنتی مانند هاشمی، صدری و طارم هنوز عطر فوق العاده ای دارند؛ اما بخاطر چالش ها و موانع کمتر کاشته می شوند.
تغییرات اقلیمی و تاثیر ان بر کیفیت برنج

تغییرات اقلیمی و تاثیر ان بر کیفیت برنج
از دیگر عوامل کاهش عطر برنج می توان به تغییرات اقلیمی و اب و هوایی اشاره کرد. خشکسالی های پی در پی، کاهش منابع ابی و تغییرات دمایی تاثیر مستقیمی بر کیفیت محصول دارند. برنج برای رشد و تولید عطر نیاز به شرایط اب و هوایی خاص دارد و تغییرات این شرایط باعث می شود ترکیبات معطر موجود در دانه های برنج به اندازه قبل تولید نشوند. کاهش بارندگی ها و استفاده از اب های کم کیفیت تر برای ابیاری مزارع برنج کاری، باعث افت کیفیت کلی محصول به ویژه عطر ان شده است.
استفاده از کود های شیمیایی به جای کود های طبیعی و ارگانیک
درست است که کشاورزی مدرن، دارای مزایای زیادی است، اما در برخی موارد کیفیت محصولات را قربانی می کند. یکی از این موارد، استفاده گسترده از کود های شیمیایی است. این کود ها گرچه رشد گیاه را سریع تر می کند و موجب محصول دهی زیاد می شود، اما تاثیرات منفی و مستقیمی بر عطر و طعم برنج ها دارند. در گذشته بیشتر کشاورزان از کود های دامی طبیعی استفاده می کردند که علاوه بر تغذیه مناسب تر خاک، باعث عطر بیشتر محصول می شد. امروزه استفاده از این روش های سنتی کمتر به چشم می خورد و همین امر یکی از پاسخ های کلیدی به سوال چرا امروزه عطر برنج کمتر شده؟ است.
برداشت زودرس برای سود بیشتر

برداشت زودرس برای سود بیشتر
از دیگر علل های تاثیرگذار در کاهش عطر برنج، برداشت زودهنگام است. برخی از کشاورزان برای اینکه محصول را زودتر به بازار برسانند و سود بیشتر و سریع تر کسب کنند. برنج ها را قبل از رسیدن کامل برداشت می نمایند. این عمل موجب می شود که دانه های برنج فرصت کافی برای تکمیل فرایند تشکیل عطر را نداشته باشند. برداشت زودرس به معنای محصول بیشتر در کوتاه مدت است، اما کیفیت پایین تر در بلند مدت. برنج های برداشت زودرس معمولا سبک تر و کم عطر تر هستند و در زمان پخت هم ان عطر ماندگار و دلنشین را ایجاد نمی کنند.
شیوه های نادرست خشک کردن و انبار داری
خشک کردن و نگهداری برنج نیز نقش بسیار مهمی در حفظ عطر ان دارد. در گذشته برنج ها به روش های سنتی و اهسته خشک می شدند؛ اما امروزه برای سرعت عمل بیشتر، بسیاری از شالیکوبی ها از دستگاه های خشک کن سریع استفاده می کنند. این خشک کردن سریع باعث از بین رفتن بخشی از روغن های معطر سطح دانه های برنج می شود. از طرفی نگهداری های نا مناسب و نادرست برنج در انبار های گرم و مرطوب بدون تهویه باعث از دست رفتن عطر برنج می شود. برنج های خوش عطر نیازمند مکان های خنک، خشک و بدون نور مستقیم هستند.
مخلوط شدن برنج های اصیل با ارقام دیگر

مخلوط شدن برنج های اصیل با ارقام دیگر
از دیگر مشکلات مهم در بازار برنج ایران، مخلوط کردن برنج های اصیل با انواع ارزان و بی کیفیت است. برخی فروشندگان برای افزایش سود بیشتر خود، برنج های مرغوب را با برنج های کم عطر پاکستانی و… مخلوط می کنند که باعث کاهش کیفیت کلی محصول می شود. حتی ممکن است بسته بندی هایی که با نام های معروف و معتبر عرضه می شوند، شامل برنج هایی ترکیبی باشند که کیفیت عطر و طعم ان پایین تر است. برای همین است که می گوییم مصرف کنندگان باید در هنگام خرید برنج دقت زیادی داشته باشند.
راهکار هایی برای انتخاب برنج خوش عطر
اگر به دنبال یک برنج با کیفیت عطر و طعم عالی هستید، رعایت چند نکته ساده می تواند شما را به سمت انتخابی بهتر راهنمایی کند:
- انتخاب برنج های اصیل ایرانی: ارقام هاشمی، صدری، طارم و دم سیاه از بهترین و خوش عطر ترین ها در بازار ایران شناخته می شوند.
- توجه به ظاهر برنج: برنج های خوش عطر معمولا دانه های کشیده و یکنواخت دارند و بوی خام ان ها هم خوشایند است.
- خرید از فروشگاه های معتبر: ترجیحا از مراکز معتبر و برند های شناخته شده خرید کنید. ( ریحان گیل با سابقه فروش بیش از ۱۰ سال توانسته بدون واسطه محصولی با تضمین به مصرف کنندگان ارائه کند. خرید مستقیم از کشاورز در فروشگاه ما امکان پذیر ست.)
- نگهداری درست: بعد از خرید، برنج را در ظروف در بسته، دور از نور مستقیم خورشید و در مکان های خشک و خنک نگهداری کنید.
- خرید برنج تازه: همیشه برنج های تازه برداشت شده عطر بیشتری دارد. برنج های کهنه و مانده، حتی اگر اصیل باشد، ممکن است عطر خود را از دست داده باشند.
جمع بندی
اینکه چرا امروزه عطر برنج کمتر شده، دلایل های متعددی دارد؛ از تغییر نوع بذر و کود گرفته تا شرایط اقیلیم و روش های فراوری. اگر چه فشار اقتصادی و تغییر سبک زندگی کشاورزان باعث شده که توجه به کیفیت عطر و طعم کاهش پیدا کند. اما هنوز هم می توان برنج های خوش عطر ایرانی را در بازار پیدا کرد. تنها کافی است هنگام خرید، دقت بیشتری داشته باشید و به کیفیت بیش از کمیت اهمیت بدهید. عطر برنج ایرانی بخشی از فرهنگ غذایی ما ایرانیان محسوب می شود، که حفظ ان وظیفه ای که بر عهده همه ما قرار دارد.